سپتیک تانک

سپتیک تانک در مناطقی که به شبکه فاضلاب شهری متصل نیستند، کاربرد داشته و با تصفیه فاضلاب نقش مهمی در کاهش آلودگی محیط زیست ایفا می کند. سپتیک تانک‌ها به گونه ای طراحی شده اند که فاضلاب ورودی را تصفیه مقدماتی نموده و از آلودگی‌های مضر آن می‌کاهند.

سپتیک تانک چیست؟

سپتیک تانک (انباره تعفن یا گندانبار) یک حوضچه آرامش فاضلاب زیر زمینی است که با مهیا نمودن محیطی آرام برای ته نشینی جامدات و شناورسازی چربی‌ها، زمینه فعالیت باکتریهای بی هوازی بمنظور تصفیه بیولوژیکی لجن را تا 40% فراهم می کند.

فرآیند تصفیه بیولوژیکی در سپتیک تانک شامل تجزیه مواد آلی توسط میکروارگانیسم‌ها است که به کاهش حجم فاضلاب و بهبود کیفیت پساب کمک نموده و در نهایت، فاضلاب تصفیه شده از مخزن خارج می شود و به یک سیستم دفع نهایی (مانند چاه جذب) یا سیستم هوازی تصفیه فاضلاب منتقل می شود.

قیمت سپتیک تانک

قیمت سپتیک تانک بسته جنس بدنه، ظرفیت، نوع طراحی، مکان نصب و هزینه‌های نگهداری و تعمیرات از 15.000.000 تومان برای 2 مترمکعب آجری اجرا در محل آغاز و تا 1.2 میلیارد تومان برای مدل فایبرگلاس 80 مترمکعب ادامه دارد.

حجم یا ظرفیت (متر مکعب)	قیمت سپتیک تانک بتنی (ریال)	قیمت سپتیک تانک فایبرگلاس (ریال)	قیمت سپتیک تانک پلی اتیلن (ریال)
5	220.000.000	1.080.000.000	470.000.000
10	340.000.000	1.820.000.000	690.000.000
15	560.000.000	3.000.000.000	1.050.000.000
20	680.000.000	3.360.000.000	1.250.000.000
30	1.020.000.000	5.760.000.000	2.000.000.000
40	1.360.000.000	6.960.000.000	2.500.000.000
50	1.700.000.000	9.000.000.000	2.900.000.000
60	2.040.000.000	10.800.000.000	3.400.000.000

مهمترین پارامترهای تاثیرگذار در قیمت سپتیک تانک عبارتند از:

1. قیمت سپتیک تانک آجری اجرا در محل < بتنی اجرا در محل < فلزی < بتنی پیش ساخته < پلی اتیلنی < سپتیک تانک فاضلاب فایبرگلاس.
2. هرچه ظرفیت سپتیک تانک بیشتر باشد، هزینه ساخت و نصب آن نیز افزایش می یابد.
3. وجود آب زیرزمینی، زمین های ناهموار، سنگی یا رسی نیاز به حفاری خاص و تجهیزات اضافی دارد که قیمت را افزایش می دهد. همچنین، میزان خاک و بار ترافیکی روی مخزن مستقیماً بر هزینه تأثیر می گذارد.
4. سپتیک تانک های با طراحی پیچیده یا مجهز به سیستم های مکانیکی و الکتریکی (برای تصفیه پیشرفته) معمولاً گران تر از مدل های ساده هستند.
5. درصورت نیاز به چاه جذبی یا سیستم های کمکی، هزینه های اضافی به پروژه تحمیل می شود.
6. فاصله محل نصب، ابعاد و وزن مخزن بر هزینه حمل تأثیرگذار است. همچنین، نصب مدل های بزرگ تر نیاز به جرثقیل یا ماشین آلات سنگین دارد که قیمت سپتیک تانک بالاتر می رود.
7. برخی سپتیک تانک ها به دلیل مواد خاص یا طراحی پیچیده، تعمیرات و نگهداری پرهزینه تری دارند.
8. در برخی مناطق، اخذ مجوزهای محیط زیستی و بهداشتی یا رعایت استانداردهای سختگیرانه، هزینه نهایی را افزایش می دهد.

با توجه به تغییر مداوم قیمتها، پیشنهاد می گردد برای دریافت لیست قیمت بروز حتما با همکاران من در واحد فروش شرکت ناب ملل تماس بگیرید.

کاربردهای سپتیک تانک

سپتیک تانک به عنوان یک سیستم تصفیه مقدماتی فاضلاب در طیف گسترده‌ای از محیط‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در خانه‌های مسکونی و مجتمع‌های کوچک، این مخازن وظیفه جمع‌آوری و تصفیه اولیه فاضلاب را بر عهده دارند. در مناطق روستایی یا مکان‌هایی که به شبکه فاضلاب شهری متصل نیستند، سپتیک تانک بهترین گزینه برای جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی محسوب می‌شود.

کاربرد این سیستم تنها محدود به منازل نیست؛ در بیمارستان‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها و آشپزخانه‌های صنعتی نیز برای مدیریت فاضلاب به‌کار گرفته می‌شود. در رستوران‌ها، نصب سپتیک تانک همراه با چربی‌گیر الزامی است تا از ورود روغن و چربی به سیستم جلوگیری شود.

در پروژه‌های عمرانی موقت، کمپ‌ها، معادن و پایگاه‌های کاری دورافتاده، سپتیک تانک یک راهکار سریع و مطمئن برای ساماندهی فاضلاب است. همچنین در صنایع کشاورزی و دامداری برای مدیریت پساب تولیدی و کاهش آلودگی محیط زیست به کار می‌رود.

به طور کلی، هر جا که زیرساخت فاضلاب شهری وجود نداشته باشد یا امکان اتصال به شبکه میسر نباشد، سپتیک تانک یک انتخاب اقتصادی، کارآمد و ضروری است.

مزایای سپتیک تانک

• از گرفتگی چاه جذبی جلوگیری نموده و هزینه تخلیه چاه و حفر چاه جدید را به حداقل می رسانند.
• قادر به تصفیه اولیه فاضلاب و کاهش آلودگی محیط زیست هستند.
• به ویژه در مناطق دور از شبکه فاضلاب شهری، نصب سپتیک تانک هزینه‌های شبکه فاضلاب را کاهش می دهد.
• با تصفیه و کاهش آلاینده‌ها، کیفیت آب‌های زیرزمینی و سطحی حفظ می شود.
• طراحی و نگهداری سپتیک تانک نسبت به سیستم‌های پیچیده فاضلاب ارزان تر است.
• به فرآیندهای بیولوژیکی برای تصفیه فاضلاب وابسته هستند، که موجب کاهش مصرف انرژی می شود.
• لجن تولید شده در انباره های تعفن می تواند برای استفاده در کشاورزی به عنوان کود طبیعی مورد استفاده قرار گیرد.
• با تصفیه فاضلاب و جلوگیری از آلودگی منابع آب، سپتیک تانک به حفظ محیط زیست کمک می کند.
• در مناطق بدون دسترسی به سیستم‌های فاضلاب شهری، سپتیک تانک‌ها به عنوان یک راه حل کارآمد عمل می کنند.
• به صورت خودکار فاضلاب را تصفیه می کنند و نیاز به نظارت مداوم ندارند.
• معمولاً عمر طولانی دارند و اگر به درستی نگهداری شوند، می توانند برای سال‌ها بدون مشکل عمل کنند.

معایب گندانبار

•  نیاز به نظارت و نگهداری دوره ای دارند، از جمله تخلیه لجن و بررسی عملکرد سیستم.
• برای جلوگیری از انسداد و بروز مشکلات، نیاز به تخلیه منظم تانک‌ها است که هزینه بر می تواند باشد.
• سپتیک تانک برای حجم مشخصی از فاضلاب طراحی شده و در صورت پر شدن سریع ظرفیت، مشکلاتی مانند بروز انسداد ایجاد می شود.
• در صورت عدم تعمیرات به موقع، سپتیک تانک می تواند دچار پوسیدگی یا ترک خوردگی شود که باعث نشت فاضلاب خواهد شد.
• در صورت نصب نادرست یا تخلیه غیرمناسب، خطر آلودگی منابع آب زیرزمینی وجود دارد.
• قادر به تصفیه کامل فاضلاب نیستند و ممکن است نیاز به سیستم‌های تصفیه تکمیلی داشته باشند.
• در صورت طراحی یا نگهداری نادرست، می توانند باعث آلودگی خاک و محیط زیست شوند.
• برای نصب سپتیک تانک به فضای بزرگ و مناسبی نیاز است که در برخی مناطق ممکن است محدودیت‌هایی وجود داشته باشد.
• در مناطقی که جمعیت زیاد است، سپتیک تانک‌ها ممکن است به سرعت پر شوند و قادر به ارائه تصفیه مناسب نباشند.
• به دلیل انباشته شدن فاضلاب و مواد آلی، در صورتی که به درستی مدیریت نشوند، ممکن است بوی ناخوشایندی تولید کنند.

محاسبه حجم سپتیک تانک

حجم سپتیک تانک بر حسب مقدار فاضلاب تخلیه شده در آن متفاوت و بشرح زیر است:

1. اگر حجم فاضلاب جمع آوری شده در شبانه روز تا 2 متر مکعب باشد، ظرفیت گندانبار 2 متر مکعب منظور می‌شود.
2. اگر حجم فاضلاب 2 تا 6 متر مکعب باشد، ظرفیت 1.5 برابر حجم فاضلاب محاسبه می‌گردد.
3. اگر حجم فاضلاب 6 تا 200 متر مکعب باشد:

ظرفیت سپتیک تانک = 4500 + 75% * (تعداد ساکنین * 175)

توصیح کامل قوانین محاسبه حجم گندانبار توسط “متکاف و ادی” بصورت مبسوط تشریح شده است. سرانه میزان تولید فاضلاب به شرح زیر است:

• خانه شهری: 120 لیتر
• ویلا: 150 لیتر
• اداری (8 ساعت): 50 لیتر
• کارگاه (با حمام): 110 لیتر
• سرویس عمومی (بدون فلاش): 7 لیتر

برای محاسبه دقیق ظرفیت سپتیک تانک حتما با همکاران فنی در واحد ناب ملل تماس بگیرید.

ساختمان سپتیک تانک فاضلاب

سپتیک تانک از چند بخش کلیدی تشکیل شده که هرکدام در تصفیه فاضلاب نقش حیاتی دارند:

• مخزن اصلی: معمولاً تک‌مخزنه یا دومخزنه، ساخته شده با استحکام و مقاومت شیمیایی بالا برای دوام طولانی.
• دیواره جداکننده (بافل): جریان فاضلاب را آرام کرده و مانع عبور مستقیم مواد جامد به بخش خروجی می‌شود.
• لوله ورودی: با زانویی یا لوله قائم طراحی می‌شود تا ورود آرام پساب و ته‌نشینی بهتر جامدات تضمین شود.
• لوله خروجی: در سمت مقابل قرار گرفته و پساب نسبتاً زلال را به چاه جذبی یا سیستم تصفیه بعدی هدایت می‌کند.
• لایه‌های داخلی: شامل لجن ته‌نشین در کف، لجن شناور و چربی‌ها در سطح و فاضلاب زلال‌تر در بخش میانی.
• سیستم تهویه (ونت): برای خروج گازهای خطرناک مانند متان و سولفید هیدروژن و جلوگیری از انتشار بو.
• دریچه بازدید و درپوش تخلیه: جهت بازرسی داخلی، تخلیه لجن و نگهداری آسان، کاملاً آب‌بند و مقاوم طراحی می‌شود.

این اجزا با هم شرایط لازم برای تصفیه بیولوژیکی فاضلاب در سپتیک تانک را فراهم می‌کنند و نقش مهمی در افزایش عمر مفید و کارایی سیستم دارند.

استانداردهای طراحی سپتیک تانک

طراحی سپتیک تانک باید مطابق با الزامات فنی و استانداردها انجام شود تا هم کارایی تصفیه تضمین گردد و هم طول عمر مخزن افزایش یابد. مهم‌ترین نکات عبارتند از:

• عمق مایع: حداقل 75 سانتی‌متر و حداکثر 2.5 متر.
• فاصله ورودی و خروجی: نباید کمتر از 1.8 متر باشد.
• اختلاف سطح ورودی و خروجی: ورودی حداقل 5 سانتی‌متر بالاتر از خروجی قرار گیرد.
• فاصله سطح مایع تا لبه ورودی: حداقل 15 سانتی‌متر (و در عمق بیش از 1 متر، حداقل 20 سانتی‌متر).
• قطر لوله‌های ورودی و خروجی: باید برابر و متناسب با دبی فاضلاب باشد.
• دیواره جداکننده: تعبیه سوراخ‌هایی به قطر 300 میلی‌متر در ارتفاع مناسب (حدود 40 سانتی‌متر زیر سطح مایع) برای عبور پساب زلال.
• سیستم تهویه (ونت): نصب لوله تهویه جهت خروج گازهای متان و سولفید هیدروژن؛ ارتفاع ونت باید حداقل 1.5 متر بالاتر از پشت‌بام و به صورت U شکل خمیده باشد تا از انتشار بو جلوگیری شود.
• دریچه بازدید (آدم‌رو): با قطر حداقل 60 سانتی‌متر برای تخلیه و بازرسی دوره‌ای الزامی است.
• سیفون ورودی و خروجی: نصب سیفون برای جلوگیری از برگشت بو و عبور چربی سبک به چاه جذبی.
• ظرفیت و جمعیت تحت پوشش: طراحی سپتیک تانک برای حداکثر 400 نفر توصیه می‌شود.

رعایت این اصول موجب می‌شود سپتیک تانک علاوه بر تصفیه مؤثر فاضلاب، از مشکلاتی مانند نشت، بوی بد یا گرفتگی نیز در امان بماند.

نحوه کارکرد سپتیک تانک فاضلاب

در قسمت اول سپتیک تانک بر روی فاضلاب ورودی عملیات پالایش ابتدایی و ته نشینی صورت گرفته و بین یک تا سه روز آنجا میماند. در این مدت مواد جامد به نسبت سنگین به صورت لجن در کف مخزن ته نشین و چربی ها و روغن به تدریج به شکل کف غلیظ روی سطح سپتیک تانک شناور می‌شوند. نتیجه این فعل و انفعالات، کاهش قابل ملاحظه حجم لجن می‌باشد. به همین دلیل معمولا لجن گندانبار هر 3 تا 5 سال یکبار، بر حسب زمان ماند اولیه، تخلیه می‌شود.

در پساب خروجی مواد معلق و تیرگی کمی وجود دارد اما همچنان کاملا صاف نیست و بوی بدی دارد. همچنین ممکن است هنوز دارای باکتری‌های بیماری زا، کیست و تخم کرم باشد. به همین دلیل نباید به هیچ عنوان از پساب خروجی از سپتیک تانک، برای آبیاری فضای سبز و زمین های زراعی استفاده نمود. البته می‌توان با استفاده از یک شبکه زهکش زیر زمینی، پساب خروجی را تا پای درختان (نه سبزیجات) هدایت نمود و به تغذیه آنها کمک کرد.

در اغلب موارد، این پساب بدبو و کدر یا باید به چاه جذبی هدایت شود یا در مناطقی که قدرت جذب چاه و میدان زهکشی صفر است و سطح آب زیر زمینی بالا می‌باشد، به 2 روش دفع گردد:

1. استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب پیشرفته
2. و یا تخلیه توسط ماشین فاضلاب از سیستم.

عوامل موثر بر عملکرد سپتیک تانک

سرعت هضم باکتری های بی هوازی، تحت تاثیر میزان دما و نوع موادی است که وارد سپتیک تانک می شود. دماهای بالاتر سبب افزایش فعالیت‌های بیولوژیکی و افزایش سرعت تجزیه می‌شود. همچنین دماهای بالاتر می‌تواند چربی‌های موجود در آب را به صورت مایع تبدیل کند. سایر عوامل موثر بر عملکرد سپتیک تانک را در ادامه لیست نموده ایم:

1. غلظت پساب ورودی
2. درجه اسیدیته فاضلاب
3. ورود جریانات با شدت متغیر که میتواند مانع از فرآیند جداسازی و ته نشینی شود.
4. ورود زیاد چربی ها که در صورت ورود پساب چرب، به منظور حل این مشکل از دستگاه چربی گیر سر راه پساب خروجی از آشپزخانه ها استفاده میشود.
5. ورود مواد آنتی باکتریال و مواد مورد استفاده در شیمی درمانی به مدت زیاد
6. کم بودن حجم سپتیک تانک

انواع سپتیک تانک فاضلاب

گندانبارها بر اساس معیارهای مختلفی دسته بندی می شوند. در ادامه، هر دسته با توضیحات کامل ارائه شده است.

بر اساس جنس مواد سازنده

• سپتیک تانک بتنی: از بتن ساخته شده و به دلیل استحکام و دوام بالا، به ویژه در پروژه‌های بزرگ و پایدار مورد استفاده قرار می گیرد و در برابر فشار خاک و عوامل محیطی مقاومت بالایی دارد، اما وزن زیاد آنها حمل و نصب را دشوار می کند. همچنین نیاز به عایق بندی مناسب برای جلوگیری از نفوذ آب‌های زیرزمینی دارد.
• سپتیک تانک پلی اتیلنی: ساخته شده از مواد پلاستیکی مقاوم مانند پلی اتیلن؛ سبک، قابل حمل و نصب آسان هستند. این نوع تانک‌ها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و پوسیدگی، در محیط‌های مرطوب و اسیدی بسیار مناسب هستند. هزینه ساخت و نگهداری آن‌ها نیز نسبت به مدل‌های دیگر کمتر است.
• سپتیک تانک فایبرگلاس: به دلیل وزن سبک و مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی، گزینه ای مناسب برای مناطق مرطوب یا خاک‌های خاص هستند. این تانک‌ها دوام بالایی دارند و به راحتی حمل و نصب می شوند، اما نسبت به مواد سنگین تر مانند بتن، ممکن است در برابر فشار زیاد آسیب پذیرتر باشند.
• گندانبار فلزی: از فلز و فولاد ساخته می شود و مقاومت اولیه خوبی در برابر فشار دارد. اما مشکل اصلی آن‌ها حساسیت به زنگ زدگی و خوردگی است که نیاز به پوشش‌های محافظ یا تعمیرات دوره ای دارد. این نوع تانک بیشتر در پروژه‌های موقتی استفاده می شود.
• سپتیک تانک آجری: که به صورت سنتی و با استفاده از آجر و ملات و معمولاً در مناطق روستایی و با هزینه ای کمتر ساخته می شوند. با این حال، دوام و کارایی آن‌ها نسبت به مدل‌های پیشرفته کمتر بوده و به نگهداری بیشتری نیاز دارند.
• انباره تعفن سنگی: در زمانهای بسیار قدیم با استفاده از سنگهای صخره ای نسبت به ساخت انباره های تعفن اقدام می نمودند که بدلیل پیچیدگی‌های ساخت و کارایی پایین در حال حاضر کاملا از مدار خارج شده اند.

بر اساس ساختار طراحی

• سپتیک تانک تک محفظه ای: تنها دارای یک محفظه برای جمع آوری و تصفیه اولیه فاضلاب است. استفاده از آن برای مکان‌هایی با تولید فاضلاب کم، مانند خانه‌های کوچک مناسب است. با این حال، به دلیل عدم وجود مراحل تصفیه پیشرفته، ممکن است کیفیت تصفیه پایین تری داشته باشد.
• سپتیک تانک دو محفظه ای: رایج ترین مدل انباره های تعفن که در محفظه اول، مواد جامد ته نشین می شوند و در محفظه دوم، فاضلاب مایع به طور کامل تری تصفیه می شود. این طراحی باعث بهبود کیفیت تصفیه و کاهش آلودگی می شود.
• سپتیک تانک چند محفظه ای: دارای سه یا چند محفظه است که برای تصفیه پیشرفته تر فاضلاب طراحی شده است. این سیستم‌ها بیشتر در مناطق پرجمعیت یا برای فاضلاب‌های صنعتی استفاده می شوند و امکان کاهش بیشتر آلودگی‌ها را فراهم می کنند.

بر اساس کاربرد

• سپتیک تانک خانگی: برای خانه‌های مسکونی طراحی شده و برای مدیریت فاضلاب روزانه خانوار مناسب هستند. ظرفیت آن‌ها معمولاً کوچک تر از سایر انواع است و نصب آن‌ها نسبتاً ساده است.
• گند انبارهای صنعتی: برای مدیریت فاضلاب‌های تولیدی در کارخانجات و صنایع طراحی شده و معمولاً بزرگتر و دارای قابلیت‌های بیشتری برای تصفیه آلاینده‌های خاص هستند.
• سپتیک تانک موقت: در پروژه‌های موقت مانند کمپ‌های ساختمانی، کارگاه‌ها و مکان‌های کاری موقت استفاده می شود. این تانک‌ها معمولاً سبک و قابل جابجایی هستند.

بر اساس موقعیت نصب

• سپتیک تانک زیر زمینی: در زیر زمین نصب می شود و مناسب برای مکان‌هایی است که محدودیت فضایی وجود دارد. نصب زیرزمینی باعث محافظت از تانک در برابر عوامل محیطی و کاهش تأثیر آن بر منظر شهری می شود.
• سپتیک تانک غیر دفنی: روی سطح زمین نصب می شوند و بیشتر در مناطقی با خاک نامناسب یا سطح آب زیرزمینی بالا کاربرد دارند. نصب این تانک‌ها ساده تر است، اما ممکن است در معرض آسیب‌های محیطی بیشتری قرار بگیرند.

بر اساس نحوه استقرار

• سپتیک تانک افقی: در 95% از موارد از این مدل استفاده می شود، تمامی نمونه های فایبرگلاس، آجری، پلی اتیلنی و فلزی بصورت افقی تولید و جهت نصب به محل پروژه ارسال می گردد. مکانیزم عمکلرد این مدل نسبت به مدلهای عمودی بسیار بیشتر است.
• سپتیک تانک عمودی: مدلهای بتنی بدلیل شباهت ساختارشان به ایمهاف تانک همواره بصورت عمودی تولید میشوند. البته در پروژه هایی که مخازن سپتیک قرار است بصورت درجا با بتن و میلگرد ساخته شود می‌توان سپتیک های بتنی را افقی ساخت.

بر اساس سرعت تولید

• سپتیک تانکهای پیش ساخته یا آماده: این مدلها در کارخانه بصورت آماده و مطابق نقشه مشتری تولید میشوند و نهایتا یک هفته بعد از واریز پیش پرداخت توسط مشتری صرفا با اختصاصی سازی ورودی و خروجی ها به محل پروژه برای نصب ارسال میشوند. سپتیک تانکهای کامپوزیتی، پلی اتیلنی و بعضا بتنی در این دسته بندی قرار می گیرند.
• سپتیک تانک درجا: زمانی که مشتری تیم پیمانکاری قوی داشته باشد صرفا با دریافت نقشه ساخت از ناظر یا مشاور خود می تواند اقدام به ساخت سپتیک تانک بتنی یا آجری درجا یعنی در محل پروژه با مصالح بنایی نماید.

راهنمای خرید سپتیک تانک

برای انتخاب سپتیک تانک مناسب باید ترکیبی از عوامل فنی، محیطی و اقتصادی را در نظر گرفت تا هم کارایی سیستم بالا بماند و هم هزینه‌های جانبی کاهش پیدا کند.

اولین گام، تعیین ظرفیت بر اساس حجم فاضلاب روزانه است؛ در واحدهای مسکونی معمولاً 150 تا 250 لیتر برای هر نفر و در پروژه‌های صنعتی با توجه به فرآیند و ضرایب پیک محاسبه می‌شود. زمان ماند استاندارد نیز حدود 24 تا 48 ساعت در نظر گرفته می‌شود.

گام بعدی، انتخاب جنس بدنه است. شرایط خاک، بار ترافیکی و دمای فاضلاب تعیین می‌کند که از سپتیک تانک بتنی، پلی اتیلنی یا فایبرگلاس استفاده شود. در مناطق مرطوب یا سردسیر باید مقاومت مکانیکی و عایق‌کاری حرارتی جدی گرفته شود.

شرایط نصب نیز اهمیت بالایی دارد؛ عمق دفن و سطح آب زیرزمینی می‌تواند روی انتخاب نوع و نحوه مهار سپتیک تانک فاضلاب اثر بگذارد. طراحی ورودی و خروجی باید متناسب با دبی باشد و دیواره میانی مانع عبور مواد شناور شود.

در بخش کیفیت ساخت، ضخامت جداره، نوع گرانول، رزین یا لوله، تست آب‌بندی و مقاومت در برابر بارهای ترافیکی معیارهای کلیدی هستند.

از نظر نگهداری، وجود دریچه بازدید بزرگ و هواکش بی‌بو الزامی است. همچنین باید امکان تخلیه آسان لجن در بازه‌های 2 تا 4 سال فراهم شود.

در نهایت، هنگام خرید سپتیک تانک تنها به قیمت اولیه توجه نکنید. هزینه‌های حمل، نصب، نگهداری و طول عمر مفید هم در تصمیم‌گیری اثرگذارند. انتخاب برند معتبر با سابقه تولید و ارائه گارانتی معتبر، ریسک پروژه را کاهش می‌دهد.

نصب سپتیک تانک

نصب صحیح سپتیک تانک به اندازه طراحی و انتخاب آن اهمیت دارد، زیرا کوچک‌ترین خطا در این مرحله می‌تواند باعث نشتی، بوی نامطبوع و کاهش عمر سیستم شود. روند نصب به طور کلی شامل مراحل زیر است:

1. انتخاب محل نصب
   محل باید از ساختمان اصلی، منابع آب آشامیدنی و درختان فاصله کافی داشته باشد. فاصله حداقل 10 متر از چاه آب توصیه می‌شود تا خطر آلودگی به صفر برسد.
2. حفاری و آماده‌سازی زمین
   گودال باید با توجه به ابعاد سپتیک تانک حفر شود و کف آن کاملاً تراز و متراکم گردد. در خاک‌های سست یا مناطقی با آب زیرزمینی بالا، استفاده از بستر شنی یا بتن مگر الزامی است.
3. قرار دادن سپتیک تانک
   مخزن با جرثقیل یا تجهیزات مناسب در گودال مستقر می‌شود. تراز بودن بدنه اهمیت زیادی دارد تا ورود و خروج فاضلاب بدون مشکل انجام شود. در سپتیک‌های پلی‌اتیلنی و فایبرگلاس، معمولاً از مهار بتنی برای جلوگیری از شناوری استفاده می‌شود.
4. اتصال لوله‌ها و سیستم تهویه
   ورودی، خروجی و ونت (تهویه) باید بر اساس نقشه و استانداردها نصب شوند. ورودی کمی بالاتر از خروجی قرار گیرد و سیفون برای جلوگیری از برگشت بو فراموش نشود.
5. پر کردن اطراف مخزن
   اطراف سپتیک با خاک نرم یا مخلوط ماسه و سیمان پر می‌شود. این کار باید به صورت لایه‌لایه انجام گیرد تا هیچ فشار ناهمگونی به بدنه وارد نشود.
6. تست و راه‌اندازی
   پس از نصب، سیستم با آب پر می‌شود تا از آب‌بندی کامل و عملکرد صحیح لوله‌ها اطمینان حاصل گردد. سپس سپتیک تانک آماده بهره‌برداری خواهد بود.

تخلیه سپتیک تانک و نکات مهم آن

یکی از مراحل حیاتی در نگهداری سپتیک تانک، تخلیه منظم لجن و رسوبات است. در طول زمان، مواد جامد در کف مخزن ته‌نشین می‌شوند و اگر به‌موقع تخلیه نشوند، هم ظرفیت مخزن کاهش می‌یابد و هم خطر انسداد، پس‌زدگی فاضلاب و حتی ترک‌خوردگی دیواره‌ها افزایش پیدا می‌کند.

بازه زمانی تخلیه سپتیک تانک بسته به حجم مخزن، تعداد کاربران و نوع استفاده متفاوت است. در شرایط استاندارد، هر 3 تا 5 سال یک‌بار توصیه می‌شود. البته در ساختمان‌های پرجمعیت، رستوران‌ها و مراکز درمانی این بازه می‌تواند به 1 تا 2 سال کاهش پیدا کند.

پیش از پر شدن کامل سپتیک فاضلاب، نشانه‌هایی ظاهر می‌شوند که توجه به آن‌ها اهمیت زیادی دارد:

• انتشار بوی ناخوشایند فاضلاب اطراف محل نصب
• کندی در تخلیه آب سینک‌ها و توالت‌ها
• مشاهده تجمع آب یا رطوبت دائمی در سطح زمین نزدیک زهکش‌ها
• شنیدن صدای قل‌قل یا حباب‌زایی در لوله‌ها

در صورت مشاهده این علائم، باید فوراً برای تخلیه یا بازرسی اقدام شود.

رایج‌ترین روش، استفاده از ماشین‌های مکنده فاضلاب است که لجن و پساب را بدون آسیب به دیواره‌ها تخلیه می‌کنند. در برخی موارد خاص از پمپ‌های مخصوص یا ترکیب تخلیه و شست‌وشو برای رسوبات سخت استفاده می‌شود.

هزینه این کار به عواملی مانند ظرفیت مخزن، شرایط دسترسی، منطقه جغرافیایی و میزان لجن بستگی دارد. به طور متوسط در ایران (سال 1404) بین 1.5 تا 4 میلیون تومان متغیر است.

سوالات متداول (FAQ)